forum.cimbom.org

(Yazinin Birinci Bolumu)
Gecenler de bir arkadas ile konusuyordum. Bana bu dizi den bahsetti. Bitmis Turkiye de; ATV vermis. Buralarda sicak fena bastigi icin Cumartesi canim disari cikmak itemedi. Youtube'da bakayim var mi dedim. Tekmili birden duruyor. 68 bolum. Arkadas yakin Turkiye'nin tarihinden bahsediyor filan dedi. Basladim seyretmeye. iki gunde 15 bolum (1.5 saatlik herbiri) seyrettim. Konu olarak fena degilse de uzatmak icin ckistirdikce cevirmisler. Bu arada malum Yesilcam'in kara sevda hikayeleri yaninda yine bazi cocukca hatalar var. Bu arada 1960'lari yaratmaya calisirken detaylara dikkat etmeye calismislarsa da yine komik hatalri gordum. Bu arada tarihi olaylara da deginecegim.

Buray pek okumuyorlar. Daha dogrusu hasarat diye beni ikiye bir elestiren takim kafayi futbol ile yedigi icin buralara pek takilmiyor. Takilanlar da benim kafaca anlastigim insanlar gibi geliyor bana. Ara sira politik laf bile olsa kendi aramizda anlayisli oluruz saniyorum. Once biraz sanatsal yonden irdeleyim.

Riza rolunu oynayan oyuncu hakikaten usta. Boyleleri az yetisiyor. Rolune tam oturmus. Karisi rolunu oynayan da iyilerden. Yasemini oynayan baslarda biraz tutuktu. Ask sarhosu rolunde baygin aygin bir halde idi. Sonradan acildi. Ahmet idare ediyor. Babasini oynayani pek tutmadim. Rol ustune egreti elbise gibi. Anasi ve halasi da idare eder. Digerleri yardimci rolleri fena kapatmamislar.

(Yazinin Ikinci Bolumu)

Dizide gozledigim bazi yapip hatalari. Ha eski Istanbulu iyi kotu canlandirmislar. O zamanki arabalar parke tasli yollar falan filan. Nedense savsakladiklari yerler sanki o donemde ada vapuru zirt pirt hele kisin adaya gidermis gibi sipsak adada olmalari. O zamanlar ksin adaya bir sabah bir de aksam vapur vardi. Bir baska duydugumda guldugum Ahmet'in babasi Amerikaya kalp sektesinden sonra Dr. Christian Barnard'a goturulecek olmasi. Ulen Christian Barnard Guney Afrakali idi. Baktim wikipedia'ya adam sadece iki sene 1950'lerin ortasinda gitmis. Ucuncusu ABD kalpten ameliyat olan baba gogus killari orman gibi yatakta yatiyor. Insaf ulan acik kalp ameliatai geciren biri bu halde olur mu. Neden bu sacmaliklari yaparlar bilmeme. Gerci ameliyati yapan Barnard degildi. Bu kadar hata kadi kizinda da olur diyebilirsiniz. Oyle olsun ama olmamasi gereken cok aptalca yapilan sacmaliklar bunlar.

Ask mask seyleri guzel seyler olabilir kara sevda cekip goz yasi dokenler icin. Ben pek anlamam bu islerden. Severek evlendim ama boyle bu filmdeki olanlar gelseydi basima deli divane olmazdim herhalde. Hissiz bir insan degilim ama Yesilcam ve Turkiyede bu kara sevda olayindan gina geldi. Bu kadar da olur mu denilecek seyler milleti aglatalim diye sahnelenip durur. Ilkokul son siniflarinda filan ididm. Kartal Tibet Selda Alkor'un bir filmi vardi Sonbaha Yaparaklari diye. Sonra sarkisi meshur oldu idi. Pek dokunduydu bana o film. Bu serideki askta ona benziyor. Neyse biraz 27 Mayis olaylarina donelim. Bu seri parmak basmis ama olay boyle asprin gibi bilmeyenlere yutturulcak gibi degil.

(Yazinin Ucuncu Bolumu)

27 Mayis ihtilalinde cocuktum. 6 yaslarinda filan. Yahu insan ne hatirlar o yasta denilebilinir. Ama bayagi bir seyler hatirliyorum. Aslinda ezberlikdik bu olaylari. Devlet, millet, ve politikacilar ders almadiklari icin ayni seyler defelarca kopya gibi hayatimiz boyunca cikti karsimiza.

Hatirlarim. Ayni 1971, 1980 deki gibi o ihtilalde bagira bagira gelmisti. Ogrenci olaylari taksim meydanlarinda meetingler. Senelerdir Turan Emeksiz vapuruna bindim sonra. Ihtilal oldu. Yine herkez memnunlukla karsiladi. Hatirlarim DP ve CHP cekisimesi ulkeyi ikiye bolmustu. Yani Menderes bir melek filan degildi. Karsisindakiler de. Hatta hatirlarim. Baykal o zamanlar ogrenci iken bir meetingde kravatina asilacak kadar yaklasmis Menderes. Hurriyet istiyoruz diye haykirdiginda bir basvekilin kravatia asilip hesap soracagin baska bir hur yer var mi demis. Bu boyle soylenir gider. Menders'in ucak kazasini da cok iyi hatirlarim. Ne kadar uzulundu idi. Sonra besalti ay sonra devrildi. Cok iyi hatirladigim bir olay radyodaki Yassiada saati idi. Herkes can kulagi ile dinledi o mahkemeleri. Elbette Radyo yayaini mahkeme salonundan yapamadiklari icin kayit ederer aksam saat 7'de banttan yayinlardi. Boylece sansurude kolay olurdu herhalde.

Salin Baskolu iyi hatirlarim. Kendisini yuzunu bilmezdim ama tutuklulara kopek azari vururken ikiye bir mudafalari yapilirken "Kisa kisa" deyisini duyar gibiyim. Sonradan orada burada okudum. Malasef ben Turkiyede iken adam gibi bir dokumanter yapan cikmadi o mahkemeler konusunda. Elbette "kangru mahkemeleri" idid. Ihtilala alttan geldi derler. O devirdi ordudan binbasi ile emekliye ayrilan halamin kocasindan da duyardim. Ihtilala alttan gelmis ama ne yapacaklarini sasirdiklarindan her zaman yaptiklari bir kukla generali (o zaman Cemal Gursel idi) basa yalvar yakar getirmisler. Sonrada iste boyle cimbiz davasi bebek davasi zirvaliklarla hakikaten tutuklulari gozden dusurmek icin her turlu hileyi hurdayi denemislerdi.

(Yazinin Dorduncu Bolumu)

Menders icin cok nazik adamdi derler kendisini taniyanlar. Beyefendi lafi oradan gelmedi. Simdi kimlere beyefendi deniyor goruyorsunuz. Kopek gibi Ismet Inonu'ye bugun saldiran asagilk yalaklar basinda 1945'de zorla cok partiye gecildiginden dem vururlar. Bugun gericilik ve dincilik konusunda M. Kemal'in yaptiklarina ihanet bunlarin zamaninda basladi idi. Kendisi yemese icmesede etrafindakilerine yedirmesi ve 1950'den sonra 10 senede Inounun goz yasi gibi biriktirdigi hazineyi tamtakir edip ulkeyi talana acilmasinin ilk provasi imis o zamanlar. Hala feadol bir duzende ve dinin istismar edilerek kitleleri arkaya cekme derslerini onlar verdiler. Elbette boyunlarini yagli urgana uzatacak seyler sayilmazdi bunlar (bugunku talana bakilsa devede kulak kalir yapilanlar). Bunu samimiyetle soyluyorum. Siz sectiniz biz de yaptik dediler ayni bugun dedikleri gibi. Cogunlugun herseye yapabilecegi nerdeyse padisah oldugunu sandigi hayalleri can verirken gozunun onunden gecmistir o patikayi seride gosterdikleri gibi yururken. Cunu mecliste kendi grubununa siz isteseniz hilafeti bile geri getirirsiniz deme curretini kendinde bulmus o zamanlar.

Bir sabah kalktigimizda Zorlu ve Polatkan'in ipte sallanan fotagraflari gazetede idi. Arkasindan Menders'in cikmasi uzun surmedi. Hakikaten tuyler urpetici resimlerdi. Cocuklarin ruyasina girecek sekilde basilmalari guya birer goz dagi idi. Seri de gosterdikleri gibi Menderes'in boynum kildan ince tavri ve yalvarircasina konusmasina karsi savas gormus/istiklal mahkemelerinde sira sira sallandirilanlari seyretmis Celal Bayar'in korkmadan bunlara verdigi cevaplar yerinde idi. Elbette aci veren trajik bir sondu Menderes'in sonu. Ilginc bir rastlanti halamin kocasi binbasi enistemin de soyadi Menderes idi. Ha soyadi yuzunden filan diye bunu aciga cikardilar diye sanmayin. Bir agabeyi ve bir kardesi sonradan general oldu.

Menderes'in hayatini Soner yalcin Efendi kitabinda dtayli yazmis. O da o kitapta kafayi donmelere takmisti ya neyse.

(Yazinin Besinci Bolumu)

Soylemeyi unuttum. Yassiada saati "Keskin Dede" marsi ile acilirdi. "olur mu boyle olur mu kardes kardesi vurur mu" marsi da populerdi. Bu seri de pek islenmemis. Darbenin hemen arkasindan Talat Aydemir'in denemesi gelir. Harbiye ogrencileri ile guya milli birlikcileri alasagi etmek amacinda oldugu soylendi. O olayda da tegmen cikmak uzere olan bir tanidigim harbiyeden atildi. O da gidip Kimya muhendisi oldu. Talat Aydemir ilkinde acayi ucuz kurtardigi seyi bir daha denemeye kalkinca o da yagli urgana teslim etti kelleyi.

Bugun geriye bakildiginda ne oldu derseniz 27 Mayista annemin bir Konya lafi vardi "Usta dedim sey dedi. Mehmet dedi sey dedim" diye. Ayni o laftaki gibi hicbir ipe sapa gelmez bir sekilde ayni seyler anayasa ihlali, bilmem ne olaylari, ve yollar yurunmekten asinmaz laflari ile bizi 1971 getirdi. O zaman Kabatas Erkek lisesinde idim. Lise ikinci sinifta Mart kapidan baktirdiginda.

Simdi anladigim kadari ile serideki Deniz ve Harun ilerdeki bolumlerde "Deniz Gezmis" ve "Harun Karadeniz" olarak karsima cikacaklar. Deniz gezmis'i M. Kemal devrimcisi diye analar da var bugun. Bugun bunlar icinde goz yasi dokenler var. Ayni Adali ve Pehlivasnlioglu icin aglayan basbakanimiz gibi. Ben pek anlamis degilim bunlarin bu tur kahramanliklarini. Ha o gunleri yasadigim icin iyi bilirim. Saylerinde halklara ozgurluk adi ile Kurtculuk'u baslatip Imralidakine bilerek ya da bilmiyerek akil hocaligi yaptilar halbuki.

Seri'de Harun'u Fatsali diye tanittilar. Degil. Gezmis'in de babasi subay degil bir ogretmendi. Gezmis Filistinde gerilla egitimi filan almis bir devrimci idi. Banka soyan adam kaciran. Bunlari orada ogrenmis olmali muhakkak. M. Kemal'in eserlerinde boyle bir taktik yoktu. O devrim yapti sapkayi filan zorla giydirtti idi. Deniz'in ki hani bu Cengiz Candar ve Hasan Cemal gibi eski filistin gormus solcu kahramanlar gibi isin egli olarak sosyalist bir devrim olacakti. Kimbilir biraksalardi belki bugun o da bir yerlerde AKP yanlisi liberal demokrat olarak yazacak ve 12 Eylul'de evet deyin diye akil verecekti..

Seride ad benzetmesi yapacaklar herhalde. Seyredip gorecgim. Bu tur seyleri tarihsel belge diye izleyen ve inanlar da vardir diye soyluyorum. Ikisinin de GS lisesi ile uzaktan ve yakindan ilgileri yok.

Dun aksam ogrendim. Serideki Deniz, Deniz Gezmis olmayacakmis. Bu Harun da Harun Karadeniz degil ama herhalde isim benzetmesi yaparak olaylari anlatmaya calisacaklar.

Sicirtmadan rahat edemezler. Ne kolerasi kaldi ne cocuk felci. Ama bunu J-R ve Folcon Crest gibi bir zamanlar oturup seyrettigim ABD dizilerinde de vardi. Para tatli.cekistir babam cekistir. 34. bolume geldim ama artik her halde yarin sonuna bakip birakacagim.

Bu seriyi bir kadin yaptigi belli. Aslinda tadinda biraksalar cok daha guzel olacakmis. En iyi aktorler Riza ile o Ruya denen kucuk kiz. Yarin sonuna da bakyiktan sonra yazacaklarim olacak. Turkiyedeki tipler konusunda guzel bir kesit almislar. 50 yasimin ortalarindayim. Hemen hemen hepsini gordum diyebilirim. Ask hikayesi uzamis elbette kimse bo kadarini cekmez de cekmemesine Turkiyede insanlar acilar uzerine gundelik problemlerini unutmaktalar. O yuzden bu kadar her buyuk musubeti sira ile bu tiplerin omuzlarina yuklemisler.

Yarin bu kesiti alimis dedigim tipler hakkinda kendi deneyimleri mi yazarim herhalde.

Sonunu seyredecegim dedim ama dayanamadim. Hala seyrediyorum. Bari bitiriyim de o devirler hakkinda dusuncelerimi yasadiklarimi yazayim. Ulkeyi devrim zirvasi ile ucurumun kenarina geitiren dunku solcu bugunku liberal ayaklarindaki satilmis salaklar ile guya bunlara karsi ulkeyi korumayi ustlenen beyinisizleri ic savas cikarmak icin yaptigi masalik sayesinde hic olmazsa bir arpa boyu gidilmedigini ortaya cikarmaya calisilmis gibi. O gun yapilanlar hakikaten bir oyun gibi gelmisti. Bugun Dunya'nin manzarasi olayin ne kadar traji-komik oldugunun bir gostergesi. Zaten hala dogru durust gazete kitap okumayanlar icin olaylari boyle dizilere anlatilmis.

(Yazi/Yorumun 6. Bolumu)

Sonunda diziyi bitirdim. 68 bolumden birkacini bulamadim. Mesala Riza nasil diziden koparildi (oldu mu Almanyaya eski karsinin yanina mi gitti bilmiyorum. (ayni sekilde Keriman'a ne oldu. Kamil ile is iliskileri nasil bitti faln filan.) Ama pek onemli degil. Diziyi genelde olumlu buldum. Yalniz sol olayinda taraf tutuldugu Deniz Gezmis gibilerin kahraman yapilmasini ben hazmedemem. Soyleceklerimden bana fasist diyecekler Ulku ocaklarinda toplanan zavalli moronlari ile ilgim olacagina filan sanalar olabilir. Asla. Kendimi bildikten sonra ortaokul, lise ve universite hayatimda ogrenci ve isci olaylarini yakindan izledim. 1973'de ITU girdikten sonra her sene tirmandirilan terorun icinde idim. Ne annem ne de babam ne de ailemden biri benim icin kaygi duydu. Cunku hicbir zaman bir tarafi tutmak aklimdan gecmedi. Aklim eriyordu ve yapilanlarin ne vatan sevgisine ne insan sevgisine bir hayri vardi. Tek dusundugum o zaman ustume olan vazife bir an evvel egitimimi en verimli sekilde bitirip elimin ekmek tutmasi yonunde oldu. O yuzden universite hayatimda her olayin cikis aninda oradan uzaklasmak birinci hedefimdi. Kurunun yaninda yasinda yanacagini cok iyi idrak etmistim. Ne bir toplanti ne de bir yuruyuse katildim. Bu olaylari benimle birlikte yasayanlarin bazisi bir tarafi tutma gerektigini daha dogrusu hayatlarini surdurmek icin taraf tutmaya zorlandiklarini iddia ederler. Kulliyen yalan. ITU'de asiri sol hakimdi. Zaman zaman gormedigimiz tanimadigimiz adamlar gelip boykota davet ettiler. Kimse bana sen nereye gidiyorsun demedi. Diyemedi. Birinci sinifta Anadolunun bagirindan gelip caliskan kafasi calisan ama bulunduklari yurttan mi ya da kendi istekleri ile mi sagci konumuna dustuler. Bu esitlikten ve zulmden bahsedenler bunlari okula sokmadiklari gibi sinavlara girmelerini bile engellediler. Bu cocuklara mecburen ayri sinav vermek isteyen hocalari tartakladilar. Elbette bunlarin cogunlukta oldugu yerlerde tersi isledi. Hatta birgun bunlardan birini koseye sikistirip fene halde dovenlere bu da insan diye bagirdim. Dovulenin adi Satilmis idi. Bana verilen cevap Satilmis zaten satilmis oldu. Ama hic olmazsa durdular.

(Yazi/Yorumun 7. Bolumu)

Sen de sopa yesen taraf tutardin diyecekler olabilir. Burada bir yerlerde yazdimdi galiba. Uzunca bir boykot sonucu ITU tekrar acilmisti. Sabah ilk dersten sonra otobus sebekemi (paso da derlerdi) damga vurdurmak icin yazi islerine gittim. Damgaladilar daha hala tenefusteyiz. Tam odadan ciktim holde sinifa dogru gitmek icin iki uc adim attitan sonra karsi koridordan silah sesleri geldi. Catapat gibi fazla gurutu cikarmadan bir guruh geliyordu koridorun sonundan. can havli ile yazi islerine kapagi atmak istedim. Oradaki kaltaklar kapiyi coktan kilitlemislerdi. Mecburen kendimi bos bir sinifa attim arkamdan bir 20 kisi filan daha geldi. Kapiyi kapattik. Sesler kesilir gibi oldu. Polis olay cikmadan iceri giremezdi. Pat diye kapiya bir tekme ile actilar. Uc dort toplum polisi iceri daldi. Allahtan ustumde kalin bir palto icinde de kalin bir kazak vardi. Tahtanin onune dizdiler. Iclerinden en kisasi belliki dayak yemis su bu diye adam gosteriyordu. Elinde de teknik resim cizdigimiz maslarin kalin ayagi vardi. Benim onumde bu da vardi der demez o ayagi kafama dogru salladi. Allahtan kolumu kaldirip kafami korudum ama dirsegimde sanki bir elektrik carpmasi gibi keskin bir sizi hissettim. O arada icerdekiler uc dort polise yine yuklenip kapiyi actilar. o firsatta disari firlayip ITU de amcasi professor olan bir arkadasimla en alta katta elektrik makinlari labaratuvarina dogru indik. Allahtan cayci onu tanidi ve sadece ikimizi labaratuara aldi. icerdeki asistanlar ustumuze onluk verdi. Bir saat sonra polis buraya da geldi. Okulu bosaltiyoruz burada ogrenci var mi dedi. Biz assistan pozunda yok denilmesi sayesinde kurtarildik. O gun otobus otbus ikinci subeye adam tasiyip sorgu yapilmis. Ha olaya karismayan sadece ben degildim elbette. Cogunluk bu durumda idi. Bizim siniftan her sene fire vererek (kimisi sinifta kaldi kimisi okul degistirdi kimisi disari gitti kimisi de Macka bolumune ayrildi) ama olaylara bulasanin yuzdesi 10 gecmezdi. Yani toplasan 10 kisi etmezlerdi bu sinifi taniyan ve hicbiri derse girmeyip isleri gucleri derslerin kesilip olay cikarilmasinda elebasiligi yapanlar.
Aksam eve gittigimde kolum kutuk gibi sismisti. Ne bu yuzden polise dusman oldum ne de kahrolsun Amerikan emperiyazlimi diye bagirmak aklima geldi. Bu olaylar yuzunden bizim sinif dort senelik okulu bes senede bitirebildi.

(Yazi/Yorumun 8. Bolumu)
Yine de bu boluk borcuk yarisi boykota heba edilen derslerden aldigim egitimin ne derece koklu oldugunu buraya, ABD'ye geldigim de gordum. Burada master seviyesinde okutulanlari biz ITU gormustuk. Cok begeniyorlardi ITU'den gelen ogrencileri. Hepimiz ilk somestr'den sonra burs alip bedava okudugumuz gibi aylik maas aldik. ABD'de ogrenci iken New York sehrinde beyler gibi yasadim.

Simdi gelelim M. Kemal'in yarim biraktigini tamamlayacaklarini soyleyen bu devrimci musveddelerine. Halk icin halka ragmen silah kusanip sehirde eskiyalik ve kir da daga cikmak ile baslatilan devmci yola. Nalet olsun! Amerikan Empriyalizm'inin yapamayacagi zarari onlar bu kivilcim ile baslattilar. Turkiye'nin kalifiye elemana en ibuyuk ihtiyaci varken universiteleri calistirmayaip ogrencileri sokaga doktuler. Ayni serideki gibi buna karsi koyacagiz diye 9 isik bozkurt bilmeme ne diye yine saf Anadolu cocugunu silahlandirp civi civiye soker diye sokaklari meydan savasina cevirenlerin onlardan asagi kalan yerleri yok. Elbette icten distan bunu firsat bilip bu savasi her iki tarafa da ayni silahi ayni provakasyonla yapana ister kontr-gerilla deyin isterseniz Gladyo. Sen boyle beyinsiz olursan bu firsati kacirmazlar elbette.

Halbuki gencligi o zaman onune dusup Anadoluda yolsuz koye yol susuz koye su ve kanalizasyon, kerpic evi yerine insan gibi yasanacak bir ev yapma, tarimda yardima ihtiyaci olana yardim amaci ile yonlendirip halki hem is, hem sanat, hem kultur konusunda bilinclendirmak varken Latin Amerikada Uzak Dogu da bu isleri boyle yaptilar diye silahlanip banka soyarak, adam kacirarak va hatta kacirilani oldurerek, universitede ve maydanlarda kan dokulmesine sagliyarak ve adini da M. Kemal'in baslattigi tam bagimsizlik adi altinda yaparsan sonun bellidir. Buna hicbir devlet goz yumamazdi. Halklara ozgurluk diye boluculugun ilk tohumunu sacanlar bugun PKK'e bakip sebebi "bunlar karda yuruyen Turklerdi" diye sacmalayan moronlarin ustune atarak "iste bunlar boyle fasist idi" demek bu olayi baslatanlari ve kendi agzindan kivilcimi biz cakiyoruz diyenleri masum ilan edemez kimse. Gordugunuz gibi devrim yapacagiz diyenlarin kac fraksiyona ayrildilar. Sanki bu is Rusya'da Cin'de cozulmus ve emekci hakkini almis adlaet saglanmis gibi ustelik. Sonra akillari baslarina geldi Istanbul'un gecekondu mahallesinde devlet arazisini parseleyip kurtarilmis bolge ilan ettiler. Adami koyunde tutmak onun oradaki yasamini duzeltmesine olanak arayip yardim etmek yerine devlete kurtarilmis bolge kurduk diyerek meydan okumak niye?

Cok iyi hatirliyorum. 60'larin sonunda ve 70'erin basinda ekonomide bir toparlanma olmustu. Iyi kotu calisan herkez ilk is olarak bir ev alip arkasindan yapilan yerli arablardan almaya basladilar. Orta siniftan bahsediyorum. Moda'da Tesvikiye, Nisantasindan degil. Ama gel geleim bu Amerikan emperiyalizmi pesimiz birakmadi. Gulsem mi aglasam mi bilemiyorum. Bu sokaga dokulmelerle Turkiyeden ayrildigimda Demirel "70 cente muhtaciz" demisti. Bir hafta oncesinden 9'dan 14 liraya firlayan dolardan elime sayilan 500 dolarla annem ve babamin karaborsadan topladigi ekstra iki yuz uc yuz dolarla ABD'ye geldim.

Bu arada emekcinin hakkini yiyorlar fasist is veren ve Amerikan emperyalist usaklarinin denilen fabriklarda yazlari iki uc ay staj yaptim. Abd'ye gelmeden Karabuk'e ugradim. Turkiye Demir Celik isletmelerinden burs almistim. Karabuk'u gordum. Staj yaptigim fabrikada iscilerlekonustum. Aksan (Aliminyum fabrikasi), Teletrans, Siemes de hergun oglen mukellef corbasi, eti, pilavi, tatlisi ile yemek cikardi. Her iki satte 10 dakika cay molasi verirlerdi. Kimse ezildik mahvolduk edebiyati yapmiyordu. Sendiklar adam gibi calisiyordu. Hele karabuk'te komur dumani olmasa fabrikanin tesisleri hayretler icinde gordum. Misafirhanesinde otel gibi kaldim. Hafta sonu orkestrasi ile memur muhendislere oldugu gibi iscilere de eglence vardi. Karabuk ihya olmustu o Demircelik fabrikasi ile.

Bu kiprdanmayi yesertmeden caktiklari kivilcimla orman yanginina cevirenler hakikaten ovunmelidirler yapmaya calistiklari devrim fikirleri ile. Silahli gasp, soygun, adam kacirma ile olacakti bunlar; yani halklari Amerikan emperyalisminin elinden kurtaracaklardi biraksalardi halbuki.

Bir devlet dusunun. DP'nin 10 yil suren talanina ugramis. Cumhuriyet tarihinin o zamana kadar gorulmemis yolsuzluklarina sahit olmus ve ordunun altindan gelen bir darbe ile sarsilmis iken yine de ortaya olabildigince duzgun bir anayasa koymus iscinin sendikalasmasina ve universitelerin ozerkligini saglayabilmis iken oldukca iyi bir egitim duzeni ile lisesinden cikani bir baltaya sap olabilecek sekilde yetistirme kapasitesi varken basina gelenleri sizde gordunuz bu dizide. Hatirili sayili universitelerinde Avrupaya ABD yolladigi aydinlik adamlar memelekete hizmet edebilmek icin gelmisken yapilanlar universitelerde isgaller silahli catismalar bombalar. Bunlar elbette birilerinin oyunu idi. Ama bunu 1980'de yapilan ihtilal sonucunda gormek, sagin ve solun ayni sebekeden beslendigi ortaya cikmasina ragmen (ki Deniz Gezmis'in sonradan iki tarafli ajan oldugu ortaya cikan Aldrige Aims'le iliskisi oldugunu iddia eden Amerikan kaynaklari da var)
hala olanlari inkar etmek niye.

Asil devrimi Hasan Ali Yucel gibileri Koy Enstituleri ile yapacaklardi. Onlar da kominist yaftasi ile yaftalandilar. Belki silah zoru ile yapmak isteyenler buna sarilacaklar. Ama
ben 1970'lerde kizillar ve fasistler diye sokaga dokulunmeden o fikirleri pesinden kosulmasi gerektigini dusunuyorum. 1978 kasiminda cebimde devletin verdigi $500 dolar ile anne ve babamin karaborsadan topladigi 300 dolarida ustune koyarsaniz $800 ile gelmistim. 1979 yilinda aldigim bursu kestirtip okuldan buldugum bursla bedava okudum. Okul ayrica $700'yakin aylik veriyordu. Hemen etrafimdaki diger okullarda labaratuar dersleri vermeye basladim. 1979-1983 yilinda doktora ile mezun olup is buldugumda altimda 1983 model sifirdan aldigim araba ile bankamda $10-15 bin dolar param vardi. Bu arada 1980 de Turkiyede sanayagi bulanmiyor millet kaloriferi birakmis odun sobasi yakiyordu. Bir milletin kaderi ile boyle oynayanlari bilerek ya da bilmiyerek bu konuda masa alanlari oldulerse toprak atmali yasiyorlarsa yuzlerine tukurmeli. Tabanca silah lise orta okullara kadar inmisken neden Evren'e bu yolu actilar diyenler var. Evrenin 6 ciltlik hatiratini da okudum. Entellektuel seviyesini biliyorum. Ama bugun demokrasi havarisi kesilen Demirel ve aklini fikrini kisisel ihtiraslari sonunda yitirmis MSP ile ortakliga kalkmis Ecevit'i de toprak atacaktir herhalde. Ulan bu kadar yuzsuzluk olurdu ve oldu da. Aslinda benim ABD'daki yaptiklarim pekala Turkiyede de olurdu. Bugun Hindistan'in Taiwan'in Kore'den nesi eksikti Turkiye'nin birbirinin bogazina sarilmaktan baska. Dedigim gibi bu firsati verirsen bu ulkeye karsi kullanacaklar icten ve distan elbette cikacaklardi. Ciktilar.

1974'de ailecek bir Karadeniz turu yapmistik. Vapurla Istanbuldan ayrildigimizin ikinci gunu II. Kibris harekati basladi. Hopa'ya kadar gidecek iken Rize'de indirildik. Sebeb hava raparu alamiyordu kaptan. Bu firsat bu firsat diyen rahmetli enistem onumuze dustu. Sarp sinirina kadar minibus tuta tuta gittik. Donusumuzde de Samsuna kadar yine karadan karis karis Kardeniz'i gezdik. Ne Carsambasi kaldi ne Persembesi. Fatsa ve Unye'yi 1974'de gordum. O zamanlar daha Fatsa kurtarilmis bolge ilan edilmemisti. Yine de teror estirilmis Ingilizler kacirmislardi radar tesislerinden. Ama Fatsa ve Unye oldukca zengin sayilacak kasabalardandi. Halki aydin ve isinde gucunde insanlardi. Bu dizide gordugum sekilde sonradan kurtarilmis bolge olmuslar. Habrim olmadi. Neyi nerden kurtardilar anlamak kolay degil. Ne bir safelat ne de bir pejmurdelik gormustum orayi gordugumde. Eli yuzu duzgun bir kasaba idi. Ordu ise en begendigim en modern sehirdi karadeniz kiyisinda.

Brooklyn'de (1979'da olmali) evde kaldigim benden uc yas buyuk ve kardes gibi sevdigim ITU'lu oldugunu soyleyen ve ITU'de Elektronik ve haberlesme bolumunde okudugunu iddia eden (ki bir gun bile gormedim adami okulda) ev arkadasimla okuldan geldik. "Oglum nereye okula gelecem basimda dort kardes bir baba oksuzun biri idim. Okul kapaninca babamin manav dukkanina kosardim, hayatim kisin portakal yazin kavun karpuz satmakla gecti" derdi. Ondan bundan topladigi notlarla sinifi gecmisti. Benim odevlerim erken bitti herhaldeki yattim. Gecenin bir saatinde elinde koca bir bicak gelmis odama "kalk ulan seninkiler bizim Alevileri Kahraman Marasta kesiyorlarmis ben de seni kesecem odesecegiz" diye beni uyandirdi. Elbette isin espirsi idi bu guya. Elimizde kisa dalga iyice bir radyo vardi. Geceleri Turkiye'nin Sesi cikardi. O o zamanlar doktorasini ikinci senesinde idi. Hemen kalktim. Dehset icinde haberleri dinliyorduk. Babam Alevi dedesi der. Ama o bile bu mezhep ayriliginin neden bu kadar dusmanlik derecesinde oldugunu bilmiyordu. Oglum bizi camileri sokmadilar biz de bosladik o isleri der. Ali'ye kadar gelen peygamber yakinlari halifeler secim filan demeden olmuslar sira damadi Ali'ye gelince su koyuverip secim istenmis gibi yapay sebeblerden Huseyin'i Kerbalada sikistirmaya varan olayi kasimislardi Kahraman Maras'ta. Arkadasimla 3 seneye yakin ayni evde kaldik. Hala da en iyi arkadasimdir. Bir gun kavgamiz tartismamiz olmadi. Yemek pisirmenin bir kismini ondan ogrendim. Buzdolabin kenarina her ay bir sayfa yapistirirdik. Eve aldimiz yiyecek ve icecegi oraya yazar ay sonu ustune kirayi da koyar ikiye bolerdik. Birgun olsun ne o bana sordu ne de ben ona ulan su parayi sen nereye harcadin diye sordum. Bana onca kisi ile kaldim illa ki bir sorun cikti senin gibi biri ilk defa karsima cikti dedi. Ben bazen kiz arkadasimla hafta sonu gecirirdim. O gunlerde oraya birsey yazmadigini fark ettim. yazsa ne olacakti halbuki. Ben kendi kardesimle de boyle gecindim. Ulan Kahraman Maras'ta olsak demek beni kesecektim derdim, gulerdi. "Keserdim. Siz dua edin ki Anadoluda biz vardik. Degilse M. Kemal bu heriflerle nasil kurtaracakti Turkiye'yi" der dururdu. Hala da der.

Aslinda benim de elimde 70 bolumluk bir dizi yapacak material var. Beni bu dizi de bana en cok dokunan sahne Teo'nun Adadaki eski evlerinden anasina goturmek icin kavanoza doldurdugu toprak oldu. Yareme dokundu. Turkiyedeki azinliklari da buyuk ayip edildi. Belki de Menderes ve iki arkadasi bunu odediler.

Insallah bu dokulen kanlardan bir ders cikar diyecegim ama pek inanasim yok. Bu arada soyleyeyim. Elbette herkezin insanca yasamasi icin Mandela, Gandi gibi fikirle mucadelenin alinacak sonucun daha kalici bir cozum olacagina inanlara saygim sonsuz. Latin Amerika, Filipin, ve Ulkemizde gerilla savasi ile bu isi cozeceklerini sanalarin sonu ortada. Don Kisot gibi degirmenler saldiriraka Amerikan Emperayalizmini diline dolamak ayagina tas takilsa Amerikadan bilmenin burayi yonetenlere iltifat oldugunu gormek lazim. Bu kadar bilseler bu gun bu hallere dusmezlerdi.

Ben sadece kendi fikrimi soyledim. Hicbir sey calismadan olmuyor. Kimse kimseye al senin yok birazda sen ye demiyecegine gore kaybedilen zaman ve kaynaklari en verimli sekilde kullanmanin zamanidir. Halka hizmet Robin Hood gibi ondan bundan alip vermekle degil onlari kendi kendine yetmegi ogretmek, siyasi bilinc konusunda duyarli olarak kendisine hizmet edeni secmekle olacagini ogretmekle olur. Bunlar kimine bayat gelebilir. Ama kendi kendine yonetilmek icin kurtarilmis bolge ilan etmenin nelere mal oldugu ortoda.

Bu arada Natalie Cordone'dan Che Guevera'yi anlatan "Hasta Siempre" yi buraya asacagim. Masallah bu Hatirla Sevgili dizisin de az daha evlilik disi hamile kalmayan kadin kiz kalmamisti. Arkanizdan erkek olupta Natalie gibi bir kadinin sizden peydahladigi cocugunuzla gelirse elbette daga cikarsiniz herhalde. Bu arada soyleyeyim. Natalie anasi ispanyol babasi Sicilyali bir Fransiz. Mavi Marmara Gazza'ya hareket etmeden Istanbula gelip gemiyi de takdis etmis.

Hasta Siempre (Sonsuza kadar)

Aprendimos a quererte,
Desde la histórica altura,
Donde el sol de tu bravura
Le puso cerco a la muerte.

Tarihin doruklarindan gelen
kahramanliginin gunesiyle
olume karsi durusunda
seni sevmeyi ogrendik

Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.

Aziz varligin
Kumandan Che Guevara,
tum seffaligi acik
olarak burada.

Vienes quemando la brisa
con soles de primavera
para plantar la bandera
con la luz de tu sonrisa

Gelisindeki yakan ruzgar
ilkbahar gunesleriyle,
gulumsemenin
sactigi isikla,
bayragi dikmek icindir


Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.

Tu amor revolucionario
te conduce a nueva empresa,
donde espera la firmeza
de tu brazo libertario.

Devrimci askin senin
bukulmez kurtarici kolunu
bekleyen yeni gorevlere
yoneltir

Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.

Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.

Seguiremos adelante
como junto a tí seguimos
y con Fidel te decimos :
"¡Hasta siempre Comandante!"

Seninle oldugumuzdaki gibi
biz devam edecegiz
ve Fidel ile sana
"Sonsuza kadar Kumandan!" diyoruz

Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.

Aquí se queda la clara,
La entrañable transparencia
De tu querida presencia,
Comandante Ché Guevara.