Murat Gokcigdem wrote:
Umudum bir gun dogru bir sekilde yapilsin ve yeni nesillere -onun bunun kisisel yorumu ile degil de- kendi aciklamak istedikleri ile aktarilsin.
Ben "demokrasi" veya bilgileri kisitili insanlarin "fikir hurriyeti" ni bahane ederek Ataturk hakkinda bir suru eksik ve yanlis bilgi verenlere karsiyim.
Mustafa filmi daha özenli ve daha dürüst yapılmalı idi.
Yukarda niyetimi sormussun, cevabini tekrar vereyim:
Ben Turk tarihine, orf ve adetlerine, Ataturk'un kisiligine, dinime, insanıma, insanlıgima dil uzatana dik duranlardanim.
Sevgili Murat,
Her hikayede kisisel yorum vardir, olmak zorundadir. Bugun iki saat once basinizdan gecen bir olayi anlatin desem, her anlatan farkli anlatacaktir. Bununla ilgili bir suru eglenceli sosyal psikoloji deneyi var, insanlarin ayni hikayeyi okuyup, bir hafta sonra akillarinda kaldigi gibi yazmalari istendiginde (hatta ne kadar dogru hatirlarlarsa o kadar yuksek maddi odul kazanacaklari soylendiginde dahi) ekledikleri ve cikardiklari seylere hayret edersin. Bir hafta once okudugu bir hikayeye olmayan kisiler, yolculuklar, mekanlar ekleyip, sonra da hararetle bunlari okudugunu savunan denekler bunlar, bunak falan da degiller, insan hafizasi boyle bir sey.
Bu cok bildik ve basit bir gozlem gibi gelse de, bence onemli bir tarafi var: tek bir gercek, dogru versiyonu yok hicbir seyin. Hatta birak uzun ve son derece onemli bir hayati "kendi aciklamak istedikleri" ile anlatmak, cok basit, tekil bir olayi bile "duz" nakletmek mumkun degildir. "Kendi aciklamak istediklerinin" tek ve objektif bir butunun parcasi oldugunu iddia etmek istemek bence, istemeden de olsa, ideolojiye donusmenin ilk adimi.
Bu konuda kati yaklasimlar bence korumak istedikleri kisilere sonucta daha cok zarar veriyorlar. Ne siz, ne ben, ne Can Dundar Ataturk ile birlikte degildi hayati sirasinda, sanirim kimse de ikinci ucuncu elden yazilan herseyin dogru oldugunu iddia edemez, zaten mumkun degil, cunku bazilari zaten birbiriyle celiskili. Arasira Ataturk'un soyledigi rivayet edilen bir soze bakip, yahu acaba cidden bunu soylemis midir diye dusundugunuz olmaz mi (ozellikle toplumun bir kesimine gaz vermeye yonelik laflar, ne bileyim, "Turkiye Cumhuriyeti'nin gelecegi Cankiri halkinin kivrak zekasina ve caliskanligina baglidir" misali, insana boyle bir seyi muhtemelen dememistir dedirten (verdigim ornek benim uydurmam tabii).
Hal boyle olunca Can Dundar da sizin ve benim gibi okudugu, dinledigi kaynaklardan bir sentez yapar. Herkes gibi bunu yaparken iyi niyetli ya da kotu niyetli olabilir. Izleyen herkes bu konuda bir fikir edinir, genelde kotu niyetli buldugunuz insanlari ya da iyi niyetli dahi olsa sacmaladigini dusunduklerinizi izlemeyiverirsiniz. Ama bunun otesinde bir yaptirim olmamali, cunku maalesef resmi gercegi tespit edip buna uymayani yasaklayamaz ya da cezalandiramazsiniz. Turkiye'den youtube'a girilemiyor. Kotu niyetli 10-15 insan canlari istese internette icerik yuklenebilen her siteye birseyler koyup, ardindan bir iki mahkememizde dava acsalar Turkiye'yi internetin yarisindan mahrum ederler, bizde hala tanka ceza verme misali, siteye yasak konuluyor.
Bu islerin tek caresi (o da tam care degil, ama diger yollardan mantikli) fikirleri, kotu niyetli olanlar da dahil serbest birakip izleyenin sagduyusuna guvenmek, yoksa zaten kimse de sagduyu da gelismiyor.
Ezcumle, yeni nesillere Ataturk hakkinda onun bunun yorumu olmayan birseyler vermek mumkun degil, Lord Kinross'dan Andrew Mango'ya, Sevket Sureyya Aydemir'den Falih Rifki Atay'a, hatta Inonu'nun Ataturk ile ilgili anilarini okurken dahi birilerinin yorumunu okuyor insan. Kimse Ataturk'u elestirmesin demiyorum deyip, elestiriye sinir getirmeye calistiginiz zaman iyilikten cok sorun cikiyor bence.
Ben sahsen kendi yorumumla tanidigim Ataturk'e cok duskunum, ama kendisinin hatirasina ve biraktiklarina onun adina yapilanlari buyuk talihsizlik olarak goruyorum, keske 70 senedir o, bu hakkinda istedigi gibi yorum yapabilseydi, bugun oldugundan cok daha derin ve iyi anlasilirdi. Yukarida referans verdigim yazarlarin hepsini okudum ve daha bir suru Ataturk'le ilgili yazilani, Tek Adam'i okudugumda 20 yasinda dahi degildim, geriye bakip tek dusundugum sey iyiyi "yazip" "kotuyu" saklayanlarin sonuncta ona iyilik degil kotuluk yaptiklaridir.
Bir ornek Ataturk'un icki icerken sIkca gosterilmesiymis filmde. Dogruysa sanirim yasami boyunca maruz kaldigi stresleri ya da hayattan belli bir zevk alma, icki sofrasinda muhabbete bakisiyla ilgili birseyler dusundurur bana, ve her tarihsel kisilik gibi onu da degerlendirmek ancak hakkinda dusunerek olur. Eger birileri icki iciyor diye fikir degistirecekse, onlara her aksam sut icen Ataturk izletseniz ne degisir?
Ben Ataturk'un bagnaz olmayan,yenilige, degisime cok acik biri oldugunu dusunurum hep. Yasasa sanirim kendisine yoneltilen elestirilerin altinda mesela dincilik gibi amaclar aranmasina en cok kendi hayret ederdi sanirim, ki istemeden de olsa bir kullaniciya yapilmis bu. Hos bir insan "dinci" olup Ataurk'le ilgili elestirel, hatta insafsizca elestirel de olabilir, Ataturk'e yapilcak en buyuk iyilik onu bu tip elestiri ve anlatimlardan korumak yerine, bunlara maruz kalip kalici olmasina yardim etmek olur bence.
Ali
) etmek icin karsi taraftan. Kimsenin fikri degismek zorunda degil tartisma sonunda, ama o tartismanin da bir amaca hizmet etmesi gerektigini bilerekten... Neyse, uzatmayalim.