Umumi yerlerde Icki ve Sigara icilmesi duzenlemeleri

[Cengiz Akgun]

Ben acikcasi AKP'nin sigara ve icki konusundaki tutumunu pek yadirgamiyorum. Kendim de 15 sene kadar sigara ictim. Icki icme konusunda da lise caglarimda evde anam babam ile pazar oglen yemeklerinde bira hatta bir ara sarap daha iyi diye o zamanki pek iyi olmayan saraplardan icerdik. Yilbasi olur davet olur keza. Babam dugunde davette yilbasinda raki icerdi. Benim raki icmem ise universite caglarimda bu tur seylere katilmamla oldu. Hayatimda ne annemi ne de babami sarhos gordum. Ne de kendim sarhos oldum.

Annem cocuklugumda bayramlarda filan alinan meyva nane likorlerini ortaokul zamaninda ictigimi gormesede sisenin yarimlanmasindan hatta bitmesinden anlardi. Amerikaya gelecegim de cok korktu. Bu insanlar ickiyi su gibi iciyorlar bu cocuk orada ayyas filan olursa ne yapariz diye epeyce pipiriklenmisti. Nedendir bilmem bu konuda bana guveni olmamisti nednese. Amerikada uzun bir sure yalniz yasadim. Aklima gideyim bir 6'li bira alayim yemekte icerim filan diye aklima gelmedi. Daha sonra oda arkadsimla New York'ta Brooklyn'de yasadik. Durum yine ayni idi. Evde bir sise filan viski olurdu. Cuma Cumartesi diskoteklerde fazla masraf olmasin diye bir kadeh atar oyle cikardik.

Turkiyede ise hakikaten sigara ve icki icilmesi bir sorun teskil etmekte. Sigara icin tartisilacak bir sey yok. Ortaokul cocuklarinin ellerinde. Icki icinse Turkiyede bir aksamcilik sorunu var. Buyuksehirlerde her uc evden birinde evin babasi aksam demlenir. Ben cocuklugumdan hatirlarim. Kavgasiz dogussuz dugun oldugunu hatirlamam. Kafalar dumanlanir. sakalar esek sakasina donusur ve hadi ortalik birbirine girer. Cocuklugumda 9-10 yasinda idim zengin bir akrabanin Hilton Sadirvaninda kizi evlenmisti. Hayatimda hala boyle zengin bir dugun gormedim. Bir tek orada bir ikisinin icip sicip birbirine girmedigini hatirliyorum. Istedikleri kadar Turkiye Avrupa'da alkol tuketimi siralamasinda sonuncu geliyorlar desinler Turkiyede icki agiz yerine burundan icilir.

Her zaman mihenk tasi olarak alinan Amerikada icki icme (barda) ve satin alma yasi eyaletlerce verilir. 50 eyaletin buyuk cogunlugunda (sayisini bilmiyorum) yasi 21'dir. 18'inde adam idam edilir. 16 yasinda ehliyet alinir ama icki icme ruhsatinin yasi boylece yuksek tutulmustur. Cunku icki icme sorunu bugun universitelrde bile buyuk bir olay. Alkol komasina girenler mi derseniz icip icip ona buna tecavuz edenler mi derseniz. Her turlu densizlik ve meymenetsizlik yuzunden icki icme siniri artirildi. Turkiyede genclikte boyle bir sorun yoktu. Ama her turlu yozlasma burayada bulasmis olabilir. Bunun otesinde ABD'deki eyaletlerin icinde sehir ve kasabalarda yerel yonetim icki satisini Pazar gunu yasaklayabilir. Barlar da kapali olur. Lokantalar da icki icilebilir. Buna ABD'de "Blue law" yani mavi kanun deniliyor. Evet lokantalari kapsamaz. Ama lokantanin icki ruhsati almasi icin bini kirk bin yararlar. O yuzden eger boyle zincir bir sirketin lokantasi degilse lokanta acildiginda icki ruhsati olmayabilir. Bu surede kendi ickini kendin getir derler. Musteri ickisi ile gelir. Bu ruhsat cok pahali olabildigi icin bazi lokantalar bu ruhsati almadan bu sekilde devam ederler.

Amerikada caddede sokakta parkta deniz kenarinda lokanta olmadan icki icemezsin. Polis yakaladiginda ceza yazar. Bugun haberlerde Antalyada polisin parkta bira icien iki gence ceza yazdigi konu yapilip vay anasina sayin seyirciler deniliyor. Buna Amerikada izin verilmez. Annem bir toplulukta bir kadeh bir sey icen bir insan iken sarhostan cok korkan ve cekinen bir insandi. Onu boyle sokakta elinde sise ile birini gormesi cok ama cok rahatsiz ederdi. O yuzden bu genclerin hakkimiza tecavuz ediliyor iddiasi oldukca komik.

Bir de sunu soyleyeyim. Amerikada piknik yapilacak yerler genelde bedavadir. Ama bu piknik yerlerinde yemekle icki icilecekse piknigi yapacak kisi o parkin oldugu yerel yonetimden (belediye/township) para karsiligi ruhsat almasi sarttir. Piknik hafta sonu olacaksa hafta icinde gider neyse ucreti 20-30 dolari yatirir bu ruhsati alirsiniz. Piknik olurken park polisi gelir icki iciliyorsa bu ruhsati gorur. Goremez ise o aksam parkta icki partisi vermekten nezarete bile gotururler adami.

Bunlar modern ulke sayilan Amerikada bu sekilde hal edilmis. AKP'nin icki konusunda yaklasimi ABD'kinden cok farkli bir boyutta degil benim okudugum ve duyduklarima bakilirsa. Elbette lokantada icki icen bir ailenin yaninda cocuklari var diye rahatsiz etmek kraldan cok kralcilik. Bunun savunmasi olmaz. Kayinpederim anlatir. Cocuklar kucuktu her cuma gittigimiz bir italyan lokantasi vardi. Sarap soylerdim garson siseyi getirir annenle bana servis yapar cocuklarin bardagini bos birakir onlara servisi ben yapardim der. Karim bir kadeh icki icse basina agrilar girer. Adam boyle yapmasam bir matah sanip orada burada icecekler derdi. Bu da onun taktigi idi. Annem karimin ve annesinin icki icmedigini zar zor yarim kadeh bir sey aldiklarini gorunce yahu bunlar ne bicim Amerikali demisti. Ne bilsin Dallas serisinde eve girenini ilk isinin buzlugu ve siseyi ziyaret etmesinden boyle etkilenmisti. Kayinpeder annemin icki ictigini gorunce onunla tanistginda 25 senelik viskisinden (Pinch markasi) ikram etmisti. Annem ondan sonra 25 seneden genc viskiye (scotch) el surmedi. Sonra Turkiyeye giderken al annene gotur diye kac kere elime tutusturdu idi adam. Rahmetli annem sonra rahmetli anneanneme soylemis. Amerikadan gelen 25 senelik viskiden baskasini artik icemiyorum demis bakalim ne diyecek diye. O da ziftin pekini ic demis. Annem annesi icin onu anason kokusu carpardi hic sevmezdi ickiyi filan derdi.

Bu arada soyleyeyim New Jersey'de supermarket de icki satisi genelde olmaz. Bu ruhsati alan bir iki supermarket biliyorum bir iki yakin kasabada. Genelde cocuk cocugun girdigi yerlerde icki satisi yapmak benimde ayni goruste oldugum gibi bu eyaletteki yerel yonetime ters gelmektedir. Ickiler sadece icki satan dukkanlarda satilmasi uygun gorulmustur. Beni daha da rahatsiz eden bu tur sadece icki satan dukkanlarin bir kosesinin acik bara dondurulmesi. Bu dukkanlar girdigimde demlenen agzi yuzu bir yere birkac yarasi gormek istemiyorum acikcasi.

AKP eger Ramazanda icki icilen lokantalara baski uyguluyorsa buna karsi cikarim. Ama yerel ahali boyle bir isi uygun gormuyorsa bir yonetmelikle lokantalarda ramazan ayinda icki icilemez derse (belediye tarafindan) zikkimlanan evinde icsin de derim. Nasil Amerikada ulan pazarsa pazar ben hiristiyan miyim, canim bira istedi satan yok diyemiyorsam Erzurumda lokantada bir bira dedigimde Ramazan da garson malasef Ramazan dolayisi ile satmiyoruz dedigimde bira icme hakkim elimden alindi diyemem. Evinde ne icersen ic. Ha bu arada Erzurumda boyle bir yerel kanun olmadigi halde bira satti diye bir lokanta yerle bir edilmege kalkilirsa bunu sonuna kadar kinarim.

[Ismail Gezer]

Konuyla ilgili şimdiye kadar okuduğum en makul yazı. Ancak liselerin uyuşturucu kaynadığı bir dönemde polisin içki peşinde koşmasını yadırgarım. Helede Antalyada...

[Cengiz Akgun]

Konuyla ilgili şimdiye kadar okuduğum en makul yazı. Ancak liselerin uyuşturucu kaynadığı bir dönemde polisin içki peşinde koşmasını yadırgarım. Helede Antalyada...

Malasef bunu da duydum. Turkiyede lisede icilen tek sey benim zamanimda sigara idi tuvaletlerde. Malasef kucuk Amerika olmanin bir bedeli de boyle uyusturucu ile filan odeniyor. 1970'lerde afyon ekimini kaldirin diye ABD Demirel'in kapisina dayandiginda "yahu bizim hashas ile filan bir sorunumuz yok. Bizde afyon'dan yag cikarilir. Hem sonra koskoca bir Afyon sehrimiz var biz bunu nasil yapariz" demisti ama pasa pasa da yapmisti.

[Eren Gumrukcuoglu]

Konuyla ilgili şimdiye kadar okuduğum en makul yazı. Ancak liselerin uyuşturucu kaynadığı bir dönemde polisin içki peşinde koşmasını yadırgarım. Helede Antalyada...

Çok basit bir cevabı var: Alkol can alıyor. İnsan hayatına en çok kasteden yabancı ajan alkol ve sigaradır ülkemizde. Ayrıca düşünüldüğü kadar kaynamıyor liseler uyuşturucu ile. (Antalya'yı bilmiyorum tabii)