Regaip Kandili

[Mehmet Gurdal Cetin]

Tum forumdaslarin mubarek Regaip Kandilini en icten dileklerimle kutlarim.

[Cengiz Akgun]

Kandil'in Arapcasi nedir bilmiyorum. Soyle bir baktim. Kuran'da Regaip kandili diye bir sey yok. Sonradan kutlanmaya baslayan uc aylarin baslangici olan Recep ayinin ilk Cuma aksami imis. Regaib istek ve arzu demek imis. Isteyin anlaminda. Kotu bir sey degil elbette. Her sey istemekle basliyor. Ama illa uc ayi beklemnin bir anlami yok. Hergun iste isteyeceksen.

Gecen gun Islam tarihini okuyordum. Gazali denilen (Kerem'in kulaklari cinlasin) yobazin bu dinin gerilemesindeki rolunu anlatiyordu. Bugunku batil inanclarin tohumunu atmis. Araplarda elde kilic ve Kuran Misir ve Iran'a girdiklerinde o zamanin bilginleri bunlari evet kilic kuvveti ile bizleri yendiniz ilim ve bilginiz nedir. Elinizde bir kitap var. Ne okudunuz da ne anliyorsunuz diye sormuslar. Bu tur sinamalarda apasip kalmislar. Bilek kuvveti ile bu isin olmayacagini anlayinca o zamana kadar olan birikimleri ogrenmeden buralarda barinamayacaklarini ve sorulan sorularin Kuran'a bakarak aciklanamayacaklarini anlamislar.

Biri olayi soyle acikliyor:

"Din ve ilim adına Kuran dışında hiçbir şey bilmeyen Araplar zihnen duvara çarpmışlardı. O güne kadar hiç düşünmedikleri konular ile ilgili birbiri ardına makul sorular geliyordu inanaclari hakkinda. Kendileri ise cevap veremiyorlardı. Bedeviler medenilere galebe çalmışlardı fakat hükmedemiyorlardı. Sasani sarayına ilk giren Sahabeler bir fanus içerisinde buldukları misk’i un zannedip ekmek yapacak kadar yabancıydılar fethettikleri medeniyete."

Bunun uzerine buyuk bir hizla eski Yunan ve Suryanice/Ibranice yazili Mezapotamya kulturunu hizla Arapcaya cevrilmis. Asil Arap bahari bu sirada olmus. Aptal olmadiklari ve Kuran gibi oku diye baslayan din kitaplari sayesinde bu cevirileri okumuslar. Ortaya cikan kendi bilginleri ile her turlu ilim ve felsefede digerleri uyurken one cikmislar. Bugun Islam kulturu diyerek insanliga sunduklari diye bilinen Kimya (Arapcadir), Matematik (Onlu sayi sistemi, Cebir ve Algoritma), ve tipta olan hizli ilerleme Bagdat, Semerkant'dan Enduluse kadar uzanan medeniyet Farabi, Ibn-i Sina, Kindi, Razi gibilerinin Plato (Eflatun), Aristo, Psagor gibilerden ogrendikleri ile yetistirmisler. Hersey sorgulanmis. Kuran'i okuyan bilir. Hicbir sir aciklanmaz. Ogutler verir ve tarihten bahseder. Olu ile hic ilgisi yoktur. Ahretten bahseder ama isi diri iledir, Ama nedense olenin arkasindan ruhuna Yasin suresi okunur. Koyun gibi dinlersin cenazenin arkasinda bir kelimesini bile anlamadan. Ama Kuran "Oku ve ogren" diye baslar. Araplar tam isin sirrina vakif olmuslarken eski medeniyetin biraktiklarinin ustune insa etmeye basladiklarinda karsilarina Gazali gibileri cikmis. Soru sormayin, kendinizi obur Dunyaya hazirlayin, orada zaten her seyi ogrenecekseniz der bunlar. Sorulardan korkarlar. Aciklayamayinca da Kuran'i oyle kabul edeceksin fazla karistirmayacaksin olur ilmin adi. O yuzden kevser sulari, cennetteki koskler, icilecek badeler, yatip kalkilacak huriler coldekiler icin yeterli bir hulya ve ruya olmustur. Colde yasadiginizi dusunun bir an. Bu onlara yeter.

Ve iste bugunlere boyle geldik. Bindigimiz dali cahaletimizle keserek. Elin herifi uzayda dolasir. Ne bok yemege dolasir diye kafa yormazsin. "Arayan belasini da mevlasini da buluyor. Goklerle oynayip iklimleri bozdular" dersin olur biter. Imam hatipte boyle ogretilir bu bok. Allahin isine karisilmaz. Maddenin bilmem ne tanecigini arastirir elin gavuru. O zindik evrenin sirlarinin pesinde kosarken sen ayran icip ayran budalasi gibi bakmayi "ulan esek herifler binlerce kafataslarini bile olcmusler" dersin. Bu dunya ile iliskin yoktur cunku. Neden olcmusler niye olcmusler Adem babamizdan geldik gidiyoruz halbuki. Esek gelip esek gitmeye razisindir hic olcup bicmeden. Bu dunyada calisip cabalayip birseyler birakmak yerine obur dunayayi hayal etmeyi yeglersin. Kolayliktir. Tembellik ruhuna islemistir cunku.

Kusura bakmayin. Mubarek Kandilinizin icine etmek degildi amacim. Elbette isteyin bu aksam. Incilde de soylenmistir. Isteyin ki verelim denmistir. Haddim olmayarak saglik, dirlik, duzen, hak ve hukuk isteyin derim eger bu aksam birseyler isteyecekseniz. Gerisi kendiliginden gelir onlar oldugu muddetce.